ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ ΑΠΟ tractatus

Θα συμφωνήσω με την τσουκνίδα ότι «το ασφαλιστικό, δεν είναι ένα Λογιστικό πρόβλημα αποθεματικών, αλλά μια πρόκληση στην Κοινωνία για να αλλάξει βαθιά».
Επειδή είναι ένα κατ’ εξοχήν συλλογικό θέμα που θα απασχολήσει άμεσα τις επόμενες γενιές, δεν χωράει ρητορείες υπεκφυγής και συνθηματολογία. Για τους υπόλοιπους συνομιλητές έχω γράψει σχόλια ανάλογα με τα ερωτηματικά που είχα γιατί στο γενικότερο πλαίσιο, συμφωνώ. Αναμένω βέβαια να ακούσω κι άλλες προτάσεις έτσι ώστε να καταλήξουμε σε κοινές γραμμές προτάσεων.

Κατά την άποψή μου, θα πρέπει σε πρώτη φάση να καταγραφεί η κατάσταση ως έχει σε επίπεδο ΕΕ αλλά και στην Ελλάδα. Για την ΕΕ υπάρχει σχετικό κείμενο για το τι επικρατεί στην Ευρώπη για τα ασφαλιστικά ταμεία στη ζώνη του ευρώ με ανάλυση της SSSB. Μπορούμε ν’ ανατρέξουμε σε αυτό, όπως και σε άλλα κείμενα για το ίδιο θέμα, γιατί θα είναι ένας μπούσουλας σχετικά με το τι γίνεται και στις άλλες χώρες της ΕΕ γύρω από το ασφαλιστικό, τι μέτρα έχουν ληφθεί και πότε προβλέπεται να αποδώσουν (ΙΤΑΛΙΑ: χρεοκοπία σε μια δεκαετία, ΓΑΛΛΙΑ: Θα νικήσει ο Σαρκοζί τα συνδικάτα;, ΒΡΕΤΑΝΙΑ: όλοι ικανοποιημένοι από τις αλλαγές, ΓΕΡΜΑΝΙΑ: Στο ζενίθ η υπογεννητικότητα, ΙΡΛΑΝΔΙΑ: Επενδύουν…σε ακίνητα, ΙΣΠΑΝΙΑ: Η διαρκής μεταρρύθμιση, ΔΑΝΙΑ: Όλοι λένε ναι στις αλλαγές, ΟΥΓΓΑΡΙΑ: Πεθαίνουν πριν απ τη σύνταξη!). Ας σημειωθεί ότι οι χώρες που πρόβλεψαν κι έλυσαν κατά κάποιο τρόπο, το ζήτημα είναι η Βρετανία, η Ολλανδία και η Σουηδία.

Η Ελλάδα, σύμφωνα με έκθεση της ΕΕ, χαρακτηρίζεται σήμερα από υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και παραγωγικότητας αλλά και από σχετικά υψηλό ποσοστό ανεργίας(άνω του 8%) και χαμηλό ποσοστό απασχόλησης (61%)(δυστυχώς από την εποχή του εκσυγχρονισμού ο όρος εργασία έχει αντικατασταθεί από τον όρο απασχόληση) ιδιαίτερα μεταξύ των γυναικών και των νέων. Η ιδιωτική και δημόσια κατανάλωση είναι το 85% περίπου του ΑΕΠ που είναι από τα υψηλότερα αν όχι το υψηλότερο στην Ευρώπη. Αυτό σημαίνει ότι έχει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά εθνικής αποταμίευσης (100%-85%=15%)(Πηγή: από έρευνα Καθηγητή Οικονομικών Πανεπιστημίου Αθηνών Γιάννη Στουρνάρα-3ο πανελλήνιο συνέδριο για τη Διοίκηση, τα Οικονομικά και της Πολιτικές Υγείας, 16.12.2007)
Οι δαπάνες για τις συντάξεις προβλέπεται να διπλασιαστούν μέχρι το 2050 ως ποσοστό του ΑΕΠ φτάνοντας από το 24%(από 12% το 2004). Είναι το υψηλότερο στην ΕΕ των 25 αφού ο ΜΟ των 25 προβλέπεται να είναι 12,8% το 2050 από 10% το 2004. Το δημόσιο χρέος στην Ελλάδα προβλέπεται να αυξηθεί στο 140% μέχρι το 2030 και να εκτιναχθεί στο 400% μέχρι το 2050.(Πηγή:European Commission(2005) public finances in EMU).

Στην κατάρτιση των νέων προγραμμάτων κοινωνικής πρόνοιας θα πρέπει να ληφθούν υπόψη παράγοντες όπως οι νέες συνθήκες εργασίας, ο διαφορετικός ρόλος των ανδρών και γυναικών και η γήρανση του πληθυσμού ακόμα και ανά γεωγραφικές περιοχές. Σύμφωνα με την ΕΕ θα πρέπει να εξετασθούν τα νέα δεδομένα της αγοράς εργασίας και να ληφθούν μέτρα για νέες θέσεις εργασίας, εδώ θα προσέθετα ιδιαίτερα στην περιφέρεια. Θα πρέπει άμεσα να δοθούν και να δημιουργηθούν κίνητρα μετακίνησης, επιστροφής και εγκατάστασης σε μέρη της Ελλάδας που σήμερα το φαινόμενο της γήρανσης του πληθυσμού είναι απειλητικό για εξαφάνιση ακόμα και ολόκληρων οικισμών. Δημιουργώντας συνθήκες καλύτερης ζωής και δυνατότητα εξεύρεσης εργασίας μειώνεις την υπογεννητικότητα και καλυτερεύεις το βιοτικό επίπεδο των κατοίκων της περιφέρειας και της πόλης.

Πέρα από τη παραπάνω πρόταση που, θεωρώ, ότι θα είναι άμεσα αποτελεσματική για σειρά ζητημάτων όπως τα ανέφερα, προτείνω και τα παρακάτω:

Για όσα συζητιόνται κατά προτεραιότητα και για την τρέχουσα κατάσταση:

-Άμεση και συστηματική αποπληρωμή των οφειλομένων στα ασφαλιστικά ταμεία από το Κράτος,

-Ενοποιήσεις των ταμείων βάσει αναλογιστικών μελετών και με δεσμεύσεις για τη χρηματοδότησή τους έτσι ώστε να μην ισοπεδωθούν τα υγιή ταμεία και να μην καταρρεύσει το ΙΚΑ και με ανάληψη του κόστους και από τις δημόσιες επιχειρήσεις και τράπεζες,

-Έλεγχος της εισφοροδιαφυγής. (Υπολογίζεται ότι είναι ανασφάλιστο πάνω από 1 εκατομμύριο εργαζόμενοι και μία στις έξι επιχειρήσεις δεν είναι γνωστή στο ΙΚΑ). Προτείνουμε τη δημιουργία ενιαίου μηχανισμού βεβαίωσης-είσπραξης των εισφορών, με εφαρμογή πάγιου συστήματος ρύθμισης οφειλών και ενίσχυση της ανταποδοτικής σχέσης εισφορών-παροχών. Ενεργοποίηση του ειδικού Νόμου (2556/97) για τον έλεγχο εισφοροδιαφυγής, επανεργοποίηση Ειδικής Υπηρεσίας στο ΙΚΑ για τον έλεγχό της, τη καθιέρωση βιβλίου νεοπροσλαμβανόμενου, επιβολή προστίμων για την ανασφάλιστη εργασία με την καθιέρωση παγίου συστήματος ρύθμισης οφειλών(Ν2676/1999) χωρίς επιβάρυνση των ταμείων, καθιέρωση τηλεφωνικής γραμμής καταγγελιών για ανασφάλιστους εργαζόμενους. Ειδικά μέτρα ελέγχου για την εισφοροδιαφυγή που προέρχεται από μετανάστες(πρόστιμα στους εργοδότες).

-Για τα Βαρέα και Ανθυγιεινά επαγγέλματα. Η επικαιροποίηση της λίστας βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων σύμφωνα με τις τρέχουσες συνθήκες εργασίας και η διαφύλαξη των συνθηκών υγιεινής και ασφάλειας έτσι ώστε να μην κατηγοριοποιούνται συλλήβδην επαγγέλματα στον κλάδο, απλά γιατί δεν τηρούνται τα παραπάνω. Εδώ θα πρέπει, επίσης, να γίνει και διαχωρισμός για το αν πρόκειται για πραγματικά χωριστά επαγγέλματα ή αν πρόκειται για την ίδια κατηγορία που εργάζεται σ’ έναν ενιαίο φορέα, π.χ. ΔΕΗ. Εξασφάλιση ίσης μεταχείριση των εργαζομένων δημοσίου και ιδιωτικού τομέα και την πραγματική, επιστημονική, αποτύπωση των συνθηκών εργασίας στα διάφορα επαγγέλματα.

-Εξασφάλιση της βιωσιμότητας των Ταμείων και για τις επόμενες γενιές. Απαιτείται από τώρα να προνοήσουμε για την επιβίωση του ασφαλιστικού συστήματος όταν θα υπάρξει οξύ πρόβλημα λόγω δημογραφικού.
v Μεικτό κεφαλαιοποιητικό σύστημα χρηματοδοτούμενο από το κεφάλαιο των εργαζομένων και στην περίπτωση που δεν καλύπτεται η κατώτατη σύνταξη, τότε το Κράτος ν’ αναλαμβάνει την κάλυψη της διαφοράς(είναι και πρόταση των Εργατικών στην Βρετανία)
v σύσταση Εθνικού Κεφαλαίου Αλληλεγγύης των Γενεών, στο οποίο θα εισρέουν έσοδα από την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου, τις μετοχοποιήσεις ΔΕΚΟ, τις άδειες στο χώρο της ηλεκτρονικής επικοινωνίας κ.α. Θα είναι «κλειδωμένο» για τουλάχιστον 10 χρόνια και με τις εγγυημένες αποδόσεις του θα συμβάλει στην δικαιότερη κατανομή των ασφαλιστικών βαρών ανάμεσα στις γενιές.
v Η άρση των φραγμών στην κινητικότητα των εργαζομένων αλλά και των ασφαλισμένων των διαφόρων Ταμείων (βελτίωση της διαδοχικής ασφάλισης και άρση της γραφειοκρατίας και του μακροχρόνου της διαδικασίας λήψης σύνταξης) έτσι ώστε τα ταμεία να λειτουργούν ανταγωνιστικά προς τις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες
( εποπτεία ειδικής επιτροπής δημοσίου χαρακτήρα)
v Ειδικά μέτρα για τους συνταξιούχους ΟΓΑ: Στην Ελλάδα ο αγροτικός τομέας είναι μεγαλύτερος από άλλες χώρες της ΕΕ. Για τον λόγο αυτό προτείνω το ταμείο του ΟΓΑ να παραμείνει χωριστό, να ενισχυθεί η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, εξετάσεις και η νοσοκομειακή περίθαλψη των συνταξιούχων του ΟΓΑ, να ενισχυθεί ο θεσμός του οικογενειακού ιατρού καθώς και ο θεσμός της βοήθειας στο σπίτι. Για τις συντάξεις των γυναικών που είναι αγρότισσες (αποδεδειγμένα και όχι επειδή το δηλώνουν) να ισχύσει ως όριο ηλικίας το 60ο. Είναι δίκαιο, κατά την άποψή μου.
v Να εξετασθεί εκ νέου η ιδιαιτερότητα του εφάπαξ, των δώρων κ.α. και να υποκατασταθεί από μέριμνα σε θέματα επιδότησης ενοικίου ή άλλων επιδομάτων πρόνοιας για όσους λαμβάνουν τη βασική σύνταξη.
v Προαιρετική παράταση ασφαλιστικού βίου με κίνητρα για την παραμονή και την προσαύξηση της σύνταξης χωρίς να δημιουργούνται αντικίνητρα για όσους επιθυμούν να φύγουν στην ώρα τους.

-Συντάξεις αναπηρίας: Ορισμός επιτροπών με θητεία και από γιατρούς που δεν προέρχονται στην περιφέρεια του υποψηφίου για σύνταξη(συμμετοχή κατόπιν κλήρωσης). Καθιέρωση ελέγχου κατά τακτά χρονικά διαστήματα σε συνταξιούχους μερικής αναπηρίας απο περιφερειακά κέντρα βάσει ενιαίων και αντικειμενικών κανόνων. Σύνταξη διαρκείας σε συνταξιούχους για ανίατες μορφές ασθένειας.

-Συντάξεις εργαζομένων μητέρων: Εξασφάλιση καλύτερων συνθηκών εργασίας για τις εργαζόμενες μητέρες (παιδικοί σταθμοί στο χώρο εργασίας, δυνατότητες προσαρμογής στο ωράριό τους κ.α.). Επιδότηση εφάπαξ ποσού ανάλογα με το εισόδημα, οικονομική ενίσχυση μονογονεϊκών οικογενειών, οικογενειών με παιδιά ή γονείς με αναπηρία, φιλοξενία ανέργων παιδιών ή υπερηλίκων. Καταβολή του 90% του μισθού σε γυναίκες που αναγκάζονται εξαιτίας προβλημάτων υγείας παιδιού να απέχουν από τη δουλειά τους για χρονικό διάστημα που θα τους χορηγεί ειδική επιτροπή. Αναγνώριση πλασματικού χρόνου ασφάλισης, εφόσον καταργηθεί η πρόωρη σύνταξη μητέρων ανηλίκων τέκνων.

-Θεσμοθέτηση Διακομματικής Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής που θα επιμελείται και θα αναπροσαρμόζει το καθεστώς ασφάλισης ανάλογα με τις υπό διαμόρφωση συνθήκες στο χώρο εργασίας, κοινωνίας και οικονομίας.

-Εξασφάλιση δωρεάν παροχών ιατροφαρμακευτικής και νοσοκομειακής περίθαλψης καθώς και εξετάσεων(μόλις το 52,9% των δαπανών για την υγεία καλύπτεται από τα ασφαλιστικά ταμεία ενώ το υπόλοιπο 47,1% το πληρώνουμε οι ίδιοι). Είναι γελοία τα ποσά που κοστίζουν οι παροχές της ντροπής π.χ. εξέταση αίματος στον ιδιωτικό τομέα: 15-25 € και από το ΙΚΑ: 2,88€…..!!!

-Ουσιαστικός και διαρκής διάλογος με τους κοινωνικούς εταίρους για το παρόν και μέλλον των Ταμείων τόσο σε χώρους δουλειάς όσο και στη Βουλή

-Αυστηροί έλεγχοι και αξιολόγηση στους γιατρούς τόσο για το ‘φακελάκι’ όσο και για διαπιστώσεις κακομεταχείρισης και κατ’ επανάληψη κακής διάγνωσης σε ασθενείς(Να γίνουν εξαίρεση οι αλμπάνηδες βρε παιδιά και όχι ο κανόνας: Αμαλία, 1.6.2007)

Τέλος, επιτρέψτε μου κάθε δικαίωμα επιστροφής στο θέμα και επανεξέτασης απόψεων ακριβώς γιατί διατηρώ πάντα επιφυλάξεις ως μη ειδικός.